The Wrestler iyi filmdi, sıkı filmdi. Aronofsky'nin ufak gemlerinden biri diyebiliriz. Aslında hüzünlü bir film olmasına rağmen, bir o kadar da hayata tutunmak isteyen birilerini anlatıyor. 80'lerin gençliğinin 90'lardaki hali gibi bir durum var.
Randy 'The Ram' Robinson: Goddamn they don't make em' like they used to.
Cassidy: Fuckin' 80's man, best shit ever !
Randy 'The Ram' Robinson: Bet'chr ass man, Guns N' Roses! Rules.
Cassidy: Crue!
Randy 'The Ram' Robinson: Yeah!
Cassidy: Def Lep!
Randy 'The Ram' Robinson: Then that Cobain pussy had to come around & ruin it all.
Cassidy: Like theres something wrong with just wanting to have a good time?
Randy 'The Ram' Robinson: I'll tell you somethin', I hate the fuckin' 90's.
Gece saat 4 ama evet, uykum gelmek istemiyor. Çok kahve içtim sanırım bugün ve çay biraz. Saatler ilerledikçe de bir hüzün başlıyor neden bilmiyorum. Çok hareketli şeyler dinlemek istemiyorum, zaten saat geç olmuş. Youtube'da, playlist'ime bakıyorum bir videoyu unutmuşum. Çok eskilerden, tozlu bir şarkı You're The One Lee var içerisinde. Dinliyorum ve bu yazıyı yazmak için gereken ilham da tam orada duruyormuş zaten.
Miracle Legion - You're The One Lee
Yazının konusu "kolej rock" dediğimiz müzik türü. Orjinali tabii ki "college rock". Bu müzik için alternatif rock müziğin başlangıcı diyebiliriz. 70'lerin sonunda üniversite öğrencisi olan ve birazda enstruman çalmayı bilen gençlerin birleşik, müzik grubu kurdukları ve basit şarkılar yazdıkları yıllar.
Bu çocukların ortak özelliği, büyük başarılar peşinde koşmamaları ve hatta ummamaları. Bunun nedeni ise rock müzik piyasasının Whitesnake gibi devler tarafından kuşatılmış olması. Bu gruplardan hem imaj olarak çok gerideler hem de trendler bu çocukları desteklemiyor.
Bizim bu kolej çocukları da gariban ne yapsınlar, basit şarkıları oduncu gömlekleriyle kendi hallerinde yeraltında takılıyorlar ve biraz da para kazanmayı umuyorlar. İşte böyle bir durumda R.E.M. ilk kez liste başarısı kazanıyor.
R.E.M. - Perfect Circle (Live)
İngiltere kıyısında ise durumlar farklı değil. Orada da biraz daha Brit bir havada gidiyor işler. Müzik daha yağmurlu ve tonlar daha tiz. Morrissey'in önderliğindeki The Smiths başı çekiyor. 100 bin civarı satan 4 albüm yapıyorlar. Sonra Morrissey solo albümle hayatına devam ediyor tabii.
Böylece rock müziğin yaşadığı 2 kıtada, college rock ile tam anlamıyla tanışıyor. Daha doğrusu college rock popüler oluyor. Tabii bu adamlar tek başlarına bu işi yapmıyorlar. Yanlarında The Church, The La's gibi güzel gruplar da var.
The La's - There She Goes
Yıllar akıp geçiyor, 90'lı yıllara geliyoruz. Nirvana diye bir grup çıkıveriyor ve müzik anlayışı bir anda değişiyor. İşte burada tavır olarak bu kolejli çocuklardan çok da farklı olmayan ama müzikal olarak çok çeşitlilik gösteren bir sürü grup türüyor. Müzik yazarları da bu kolej rock müziğini, daha geniş bir çerçeve içine alan, yeni bir terim üretiyorlar: Alternatif rock.
Bu değişim ve yeni müzik, bizim kolej çocuklarının çocuksuluğunu, alıp götürüyor. Müzikal açıdan kendilerini geliştiriyorlar. Aslında bir çoğu dağılıyor bu kolej çocuklarının. Belli başlılarını biliyoruz. Bunlardan da çoğu orta sınıf grupların arasında yola devam ediyor. Bugüne kalan ve ruhunu kaybetmeyen tek grup ise R.E.M. kalıyor.
R.E.M. - Oh My Heart
Aslında yazıyı bir R.E.M. 'e saygı yazısı haline getirmek de istiyorum. Çünkü onlar geçen sene dağıldı ve o içli müzik artık olmayacak. 32 yıl sonra ayakta kalan son kolej rock grubu ve alternatif rock'ın babaları müzik yapmamaya karar verdiler.
Son albümleri yaptıkları en iyi işlerden biriydi ve kesinlikle çok içliydi. Onlarsa "Albüm satışları bizi devam etmek için motive etmiyor" diyerek, şevkleri kırıldığından artık müzik yapmayacaklarını açıkladılar. Alternatif rock müziği başlatan gruptan, bu müziğin bittiğine dair bir açıklama bu.
Tam 32 yıllık bir serüvenin sonu ve yeni dünya, Justin Bieber ve benzerleriyle daha mutlu görünüyor.
Lafı çok döndürmeye gerek yok. Bu yazıda MTV'nin kuruluş hikayesini anlatıcam. MTV'nin önemini müzik dünyası için pek anlatmaya gerek yok. Hep sesini duyduğunuz adamı, birde ekranda görmeye başlayınca işler değişiyor. Bir bakmışız, iyi şarkı söylemek değilde, yakışıklı veya güzel görünmek daha önemli olmuş. İşte bir milat, bir devrim MTV. Müzik pazarlaması ve kliplerin ortaya çıktığı bir dünyaya nasıl geçtik, bunun hikayesi...
1980'lerin ilk yıllarında muhafazakar Amerika için ortaya çıkmış bir sürü içi boş albüm marketlerde yerini alıyordu. Çoğu müzik yazarı bu dönemi sıkıcı bulur. Tek hareket dönemin punk-rock piyasasında görülüyordu -ki bu adamlarda muhafazakar baskı altında pek ortaya çıkamıyordu.
Amerikalı muhafazakarlar, punk müziğin ortaya çıkışını engellemeye çalıştı.
İşin temelinde bu punk'lar,o muhafazakarların çocuklarıydı.
Fotograftaki grup: Ramones
İşte böyle bir ortamda Warner Bros.'un sahibi olduğu Warner Communication şirketi, American Express ile birlikte bir televizyon kanalı kurmak için bir araya geldi. Açıkçası American Ekspress'in neden böyle bir fantaziye adım attığını bende bilmiyorum.
Kurmak istenilen kanal ise, Movie Channel adında, ücretsiz izlenebilen ve 24 saat film yayınlayan bir kanaldı. Bu çok karlı bir iş değildi çünkü kanal, karasal yayın yapıyordu ve bu çok daha kısıtlı bir izleyiciye ulaşmak demekti.
Robert Pittman (1984)
Kanalın başına Robert Pittman getirildi. Bu adam iyi bir pazarlama üstadıydı ve zaten az kişinin izlediği bir yayın yaptıklarından, izleyici kitlesinin çok doğru seçilmiş olmasını önemsiyordu. Pazar araştırması yaptırdı. Reklam verenlerin taleplerini de ortaya koydu. Eğer ergenlik çağındaki izleyiciyi kendine bağlarsa, kolaylıkla reklam alabilirdi. Pekala reklam alması zordu çünkü karasal yayının izleyeni çok yoktu.
Bir yılın sonunda Pittman, teklifini yani kanalın yayın şeklinin değişmesi gerektiğini yönetim kuruluna sundu ama durumu karlı görmeyen yatırımcılar öneriyi reddetti. Tabii Pittman projenin üzerine düşmeye devam etti. Warner Communications'ın Başkanı Steve Ross ve American Express'in patronu Jim Robinson ile bir toplantı ayarladı. Pittman, klip, izleyici alışkanlıkları, program planları ve tahmini kazançları ortaya koyan bir sunum yaptı. Sonuç olumluydu. 2 patronda ikna olmuştu.
Warner Communications patronu Steve Ross
Ekip çalışmalara başladı. En önemli fikirleri, kanalın, büyüyen izleyiciyle birlikte yaşlanmaması ve yeni gelen nesillere ayak uydurmasıydı. Dinamik bir kanal tasarlıyorlardı. Pittman bu temel ilkelerine "Değişim için değişim" diyor. Pittman'ın bir diğer üzerinde durduğu konu ise, bu yeni kanalın 40-50 yaşlarındakiler içinde "onaylanan" bir kanal olmasıydı. Dönemin muhafazakar Amerikalılarından tepki almak istemiyorlardı.
Çalışmalar sonunda Pittman, kanalı 1982 yılına yetiştirmek istiyordu ama istemediği bazı negatif olaylar oldu. Müzik sektörünün dev firmaları, rock müziğin pazarını daraltmayı düşünüyorlardı. Gençlere en kolay izletebilecekleri müzik türüde rock olduğundan, kanalın açılışını '82 yılı bütçeleri daha hazır bile değilken gerçekleştirecekti.
Tabii kanalın yapacağı programlardan, yayınlayacağı kliplere kadar bir çok konu vardı ortada. Bunlardan önce ise daha büyük bir problem, kanalın isminin ne olacağı sorunu vardı. Pittman, kanalın adını TV-1 koymak istiyordu ama isim hakkı başkasındaydı. 2. seçeneğine geçmek zorunda kaldı: MTV! Yani Music Television.
MTV logosu, 1000 dolar gibi az bir paraya, Manhattan Design firmasına yaptırıldı.
Kanal, 1 Ağustos 1981 tarihinde yayına başladı. Ellerinde 250 kadar klip vardı. Bunların 30'unun Rod Steward klibi olduğu düşünülünce, çokta iç açıcı bir durum söz konusu değildi. Pittman, klipler için müzik şirketleriyle görüşmeler yaptı. PolyGram ve MCA gibi 2 dev firma, bu işi bir saçmalık olarak gördüler ve reddettiler. Diğer firmalarsa "Satışları daha kötüye götüremez!" diyerek sanatçılarının kliplerinin bir kopyasını MTV'ye gönderdi. Burada en kilit nokta ise, Pittman'ın icadı olan, sanatçının ve şarkının adının, klibin girişi ve sonunda yazılıyor olmasıydı. Radyoda böyle bir şey yoktu ve bu büyük bir sorundu, halende öyledir.
Yılın sonunda ise durum tam bir hayal kırıklığıydı. Burada bir başarı hikayesi yazacağım doğru ama biraz daha beklemeniz gerekiyor. MTV, ilk senesinde 50 milyon dolar zarar etti. Tabii kahramanımız Pittman yine boş durmadı. Bir kampanya düzenledi. Kampanyanın adı "I Want My MTV!" idi. Yani "MTV'mi istiyorum". MTV'nin kar etmesi '84 yılını buldu.
Dire Straits'in Money For Nothing klibinde
MTV logosu kullanılması için özel izin alınmıştı.
Tabii bu kar etme durumu, klipleride biz izleyicilerin dünyasına sokmuş oldu. Artık müzik dünyasına girmeniz için iyi bir şarkıcı olmanız yetmiyor, aynı zamanda ekrana yakışmanızda gerekiyordu. Zaman içerisinde "MTV tipi" diye bir ifade bile ortaya çıktı.
İşte tam işler yoluna girdi diyorduk ki, bu seferde yazının başlarında bahsettiğim o Amerikalı muhafazakarlar ortaya çıktı. Bazı klipleri fazla seks içerikli bulmuşlardı. Tabii sadece bu insanlar değil, ırkçılığa karşı savaşan insanlarda kanala savaş açmışlardı. Çünkü Tina Turner ve Michael Jackson gibi siyahi ünlülerde MTV'ye çıkamıyorlardı. Pittman ise Jackson gibi R&B müzisyenlerinin Country müzisyenlerinden fazla gösterilemeyeceğini açıklamıştı.
Bir süre sonra ise bir dedikodu ortaya çıktı. Dönemin yayınlarını yapan teknik firma CBS -ki tekel firmaydı- siyahi müzisyenlerinde MTV'de olması için ultimatom verdi: Ya Michael Jackson çalarsın yada kliplerine elveda dersin! Dedikodular doğrumu bilinmez Billie Jean yayın akışına eklendi ve tüm rekorları altüst etti.
Billie Jean'in içerisinde olduğu Thriller albümü,
tüm zamanların en çok satan albümüdür.
İlerleyen günlerde Afro-Amerikalı müzisyenler öylesine popüler oldularki "Yo!MTV Raps" adında bir program bile yapıldı. Böylece rap müzik, herkesin eğlencesi haline geldi. Bu programı yine bir MTV klasiği, MTV Unplugged serisi devam ettirdi. Bu programda bir çok müzisyene akustik albüm yapması için ilham kaynağı oldu. 1993 yılında 2 kanka, Beavis ve Butt-head ortaya çıktı. Bu adamlar birer efsane!
Terbiyesiz ikili, çok tutmuştu.
Pittman ise, MTV'nin 511 milyon dolara Viacom'a satılmasıyla kanaldan ayrıldı. MTV ise çoktan dünyanın 1 numaralı kanalı olmuştu.
Sanat bir bütün. Yani heykelden anlamayıp, müzik gurusu olamassınız. Yani bu kadar kesin konuşmasakta olmasanız daha iyi. Uzun süre diğer sanat türlerine uzak kaldım. Bir heykele yada resme baktığımda, bana bir şey ifade etmiyorlardı.
Sonra sanat tarihi öğrendim. Nasıl bakmam gerektiğini bilince, görmeye başladım. Sanatın içine bolca girince, garipte bir ruh haline bürünüyorum. Son dönemde tanıştığım Murakami'de beni dibe vurduran adam oldu.
Resimde ise, Klimt fazlaca meşgul etti beni. Bahar renklerini kullanışı ve aşkı işleme stili çok özgündü. Ressamların, müzikle olan ilişkisini incelerken Klimt'in bir eserine rastladım. Tahmin edersiniz, adı Müzik.
Kompozisyonda alışılmadık bir duruş var. Resmin ortasında, Klimt'in kızlarından biri değilde bir müzik aletini görüyoruz. 2 tarafta heykeller mevcut. Arka planda gece renkleri ve belli belirsiz yıldızlar var. Buna rağmen arka taraf gecenin karanlığını taşıyor ve altın sarısı enstrumanlarımızı bize çok güzel sunuyor. Tabii soyutlanmış başka cisimlerde ortaya bir karmaşa çıkarıyor ama bilinçli bir karmaşa. Kızımız ise, her zamanki gibi saflığın ve doğallığın en romantik haliyle duruyor.
Biz resme bakarken değil ama Klimt ne dinliyordu diye düşünmedim değil. Bir albüm buldum. Klimt'in döneminin sanatçılarının parçaları var içerisinde. Klimt tabii ki Mahler ve Strauss gibi isimlerden beslenmiş.
Tabii kesin bir bilgiyede sahip değiliz Klimt ne dinliyormuş diye. Yine de dinlenilen şeyle resmedilen şeyler çokta farklı değil. Warhol'a bakın, birde dönemin İngiltere'sine. Yaşam tarzı değiştikçe sesler ve görünenler çok değişiyor. Hissedilenler temelinde aynı ama hikayeler değişiyor. İnsanlarda ise hep bir geçmişe duyulan özlem hakim. Herkese biraz nostalji iyi gelir diye düşünüyorum.
Fan yapımı bir çok klip dönüyor Youtube'da ama ben size içerisinde anime olmayanlardan bir tabak sunuyorum. Neden bilmiyorum, insanlar bayılıyor şu anime kliplerine, bense nefret ediyorum. Klip çekiceksen ya adam gibi çek yada başka bilindik şeylerden montaj yap. İzlediğim şey anime olmasın yani, gerçek insan görmek istiyorum.
Tabii çok klip olduğundan ben sadece Metallica için olanları derledim. Zaten bir sürü klipsiz şahane parçası var bu grubun ve hayranlarıda gerçekten çabalamış. "Bunu neden single yapmamışlar?" dediğim bir çok şarkıya kendi evlerinde klip uydurmuşlar, fena da olmamış. Bazılarını paylaşmak boynumuzun borcu.
İlk klip Whiplash şarkısı için geliyor. Klip sadece Lego abilerin hareketlerinden oluşuyor. Stop-Motion olayı anlayacağınız. Fanlar klibi çok beğenmiş, altına binbir yorum atmışlar. Bende katılıyorum, komik ve güzel bir video. Lego Cliff muhabbetine girenler olmuş, "ben bu konserdeydim adamım" yazanlar olmuş. Youtube yorumlarını okumakta ayrı bir keyif zaten.
İkinci klibimiz, Dyers Eve şarkısına ait. Klip tam bir rock müzik klibi olduğu gibi, dramatik oyunculukta klibi değerli kılıyor. Bu klibi bulmam çok enteresan oldu. Ben bu yazıyı yazarken sadece 77 kez izlenmişti. Benim buraya koymamın nedeni ise verdikleri emek. Karanlık sahneler içinizi bayabilir ama, en klip tadında olan yapım buydu.
Üçüncü klip Devil's Dance şarkısı için hazırlanmış. Bu şarkı Reload albümünün potansiyel single'larından biriydi ama hiç klibi olmadı. Bir fanda Wishmaster filminden sahneleri editleyerek bir klip hazırlamış. Küçükken bu filmden nasılda korkardım. Şimdi izledimde, Muppet Show gibi geldi. Filmlerden hazırlanan klipler bana basite kaçmak gibi geliyorsa da, şarkı ve klibin görseli çok uyumlu olduğundan buraya koyarken fazla düşünmedim.
Neden anlamış değilim, Sanitarium (Welcome Home) şarkısı için yapılmış fanmade klibi grubun bu tarzda kliplerinin arasında en çok tık alanıydı. Bu yazıyı yazarken 24 milyonu çoktan geçmişti. Bu klibi de koydum çünkü belki benim göremediğim bir şeyler vardır ve siz bir şeyler bulursunuz dedim. Bir ihtimalde, göremediğimiz şeylerin olması. Mesela şarkı çok güzel diye olabilir tabii.
Son klipten yenilerden bir parçaya Unforgiven III şarkısına çekilmiş. İlk ikisinin klibi vardı. İlki güzeldi, ikincisi bildiğimiz rock müzik klibiydi. Bu klip ise, konser görüntüleri üzerine işlenmiş film sahnelerinden oluşuyor. Yapan arkadaş çok titiz davranmamış gibi görünüyor, Titanic gibi filmlerden sahneler koymuş. Metallica ruhuna ne kadar ters. Bir Wishmaster aklına gelmemiş vatandaşın. Belki 12 yaşındadır ve yeni keşfediyordur grubu.
Bir çok fan yapımı Metallica klibi var. Ben sadece gözüme ilişenleri, bir kalitenin üzerinde olanları sizinle paylaştım. Kabul ediyorum, Mtv klibi tadında değiller ama samimiyet var. Sevdikleri grup için heves etmişler ve çaba harcamışlar. Ben böyle işleri seviyorum, taktir ediyorum. Bir yandan da bu güzel şarkıları tekrar hatırlamak güzeldi. Kirk solosunu atarken bende bu yazıyı yazıyordum. Umarım tekrar ülkemize gelirler.
Dünyayı değiştiren icatlardandır heralde taşınabilir müzik cihazları. Bunları derken Walkman, iPod gibilerden bahsediyorum. Uzun yollarda, koşu bandında, sınıfta, sıkıcı derslerde süper bir çözüm oluyor bu aletler. Mp3 çalarlar da öyle. Gürültü kirliliği ise hiç olmuyor. Bu eski hip hop sever vatandaşların yaptığı gibi, omzumuza koca bir kasetçalar alıp herkese dinlettirmiyoruz müziğimizi.
Bu yazının konusu ise, bu cihazların nasıl bulunduğu, kim tarafından geliştirildiği hikayesi. Hikaye çok eskilere gitmiyor. Zaten biz 90'larda çocuk olanlar, kalem pille çalışan koca koca, tuğla kadar walkman'lerden haberdarız. Bu yazının başlangıcı ise 70'lerin sonu. Yani her şeyin, başlangıcına gidiyoruz.
Walkman olmasaydı, sıkıntı büyüktü. Düşünsenize herkes Justin Bieber dinliyor.
Mitsuro Ida adındaki Sony mühendisi, Japon olduğunu söylememe gerek yok, taşınabilir bir kayıt cihazı yapmak istiyordu. Böylece basın mensupları için çok rahatlık olucaktı ve yüksek satış grafiği bekliyorlardı. Gerçektende öyle oldu, 13cm'ye 9cm büyüklüğünde incecik bir kutu şeklinde olan ilk kayıt cihazı Pressman, yoğun talep çekti.
1978, Pressman
Pressman, şahaneydi ama mono çalışıyordu. Gazeteciler ise bunun stereo olanını istemeye başladılar. Özellikle de radyo gazetecileri, radyoda yayınlayacakları için iyi bir ses kalitesine ihtiyaç duyuyorlardı. Sony'de bunun üzerine, aynı boyutlarda ama daha teknolojik bir iş çıkarmaya çalıştı. Stereo olması için 2 hoparlör koymaları gerekiyordu ama bu seferde kayıt yapan parçası kasaya sığmıyordu. Bu ilk deneme başarısızlıkla sonuçlandı.
Mitsuro Ido, bu başarısızlık için çokta üzülmedi. Aslında bu prototipi sakladı ve kaset takarak denemeye başladı. Bu sırada ekibindeki diğer mühendisler, yeni cihaz için çalışmaya başlamışlardı. Ido'nun büyük şaşkınlığı ise, ses kalitesinin beklentinin çok üzerinde iyi olmasıydı.
Bir gün Masaru Ibuka, ortalıkta amaçsız gezinip olan biteni inceliyordu. Kendisi Akio Morito ile şirketi kuran kişiydi, yani Sony onundu. Pekala zaman içersinde şirket faaliyetlerindeki etkisi azaldı ve onursal başkan olarak görevine devam etti. Tabii can sıkıntısı heralde, Pressman cihazı üzerinde çalışan mühendisleri takip ediyordu. O başarısız ilk denemeyi aldı ve müziği açtı ve şöyle dedi "Bu harika küçük kasetçaları nereden buldunuz? Sesi çok güzel geliyor".
Masaru Ibuka ve Akio Morito
Ibuka, şirketin her yerini biliyordu. Başka bir yapılan ploje aklına geldi. Yoshiyuki Kamon isimli mühendisin yaptığı, taşınabilir hoparlör seti. Böylece bizler Voltron'a ulaşacaktık. Ibuka, bu iki cihazın, yani pressman ise bu hoparlörün birleştirilmesini önerdi. Kulaklık daha az güçle çalışacağından pil daha uzun süre dayanacaktı ve sesi daha kaliteli olacaktı.
Lakin mühendisler bu işe pek katılmadı. Kayıt yapamayan bir pressman ne işe yarardı ki?! Daha öncekilerin yaptığının daha azını yapan bir cihazı neden piyasaya sürmek istesinlerki diye düşünüyorlardı. Ibuka ortağı Morito'nun yanına gitti, cihazı gösterdi. Morito'da ihtiyarlar dostuyla aynı fikirdeydi.
Firma, hemen işe koyuldu. Her ne kadar çoğu çalışanları bu işin bir fiyasko olacağını düşünüyorsa da, pazarlama departmanı buna çok karşı çıkıyorsa da, patronlarına bir şey diyemediler. 1979 yılında walkman, Amerika'da Soundabout, İngiltere'de ise Stowaway ismiyle piyasaya sürüldü.
Taşınabilir müziğin anası, Soundabout.
Hoparlör varken neden insanlar kulaklık kullanmak istesinler ki? Kimsenin kafası bunu almıyordu. Zaten her şeyde buna karşı çıkanların istediği gibi gitti. Kasetçalarlar hala çok satılırken, bizim Soundabout, raflarda çürüyordu. Pazarlamacılar haklıydı galiba.
Derken, beyaz yakalı şehir çocukları bu aleti keşfetti. İşe giderken, sabah sporu yaparken müzik dinlemek çok keyifliydi. İlk 30 binlik üretim anında bitti, Sony ürün yetiştiremiyordu. Böylece Sony, dünyanı değiştiren bir icat daha yapmış oldu ve biz taşınabilir müzik ile tanıştık.
Açıkçası son dönemde, özellikle D&R mağazalarında, çok pahalı kulaklıklar görüyoruz. Ben bunlara karşı değilim ama ne kadar özel bir iş çıkardıklarını merak ediyorum. Bir de diğer konu, nasıl bir şeye ihtiyacımız var biliyor muyuz? Nerede kullanıcaz? Hangi özellikleri bizim için ön planda?
Öncelikle kulaklığın tek başına bir şey ifade etmediğini, mp3 çalarımızında güzel olması gerektiğini bilmemiz gerek. Ne kadar profesyönel cihazınız varsa, o kadar iyi ses kalitesi alırsınız. Pekala bir diğer gerçek, mp3 formatı zaten ses dosyalarını ufalta ufalta öyle çöp gibi bırakıyor ki, davulun kick sesleri ve bass'lar yok oluyor. Boyutu azaltmak için pes seslerin hamurunu biraz daha açıyor, yok ediyor. Soyutluyor. Ben burada "profesyönel" derken iPod'ları övdüğümü zannetmeyin. Tamam güzel aletler ama demek istediğim sesi size olduğu gibi veren cihazlardan bahsediyorum. Pekala aramızda pek öyle mesleki işler için mp3 kullanan yoktur sanırım, bu yüzden konuya devam edeyim.
PowerBeat güzel bir ürün ama birazcık fazla pahalı.
Öncelikle kulaklık da, kulağın içine giren modellerle başlayalım. Üstteki resimde gördüğünüz gibi, bu tip kulaklıkların kulakla temas eden kısmında bir silikon vardır. Bu kulak deliğinizi tamamen tıkar ve dışarıdan gelecek seslerle ilişkinizi keser. Bu tamamen sağlıklı bir durumdur. Şöyle düşünün ototbüste gidiyorsunuz ve otobüs tıklım tıklım. Bu sizin dışarıdan aldığınız 30 desibel gürültü demek. Eğer siz bu gürültünün üstüne bir 50 desibel daha alırsanız duyma bozuklukları başverir. Kulak deliğini tıkayan kulaklık, dışarıdan alacağınız seslerle kulağınızın arasına girerek sizi o 30 desibellik gürültünün çoğundan sizi kurtarır.
İşi şöyle aktarıyım, bir insan 80 desibellik bir gürültü duyarsa duyma bozuklukları yaşar. Bir insan 120 desibeli duyduğu gibi sağır olur. Önemli olan şeylerden biri kulak sağlığımız. Bu yüzden kulaklık seçerken kulağımızı tıkayan yada çevreleyen ürünler kullanmalıyız. Çünkü dışarıdaki sesle kulaklıktan gelen ses birleşince gerçek bir gürültüye dönüşüyor. Dışarıdan gelen ses ne kadar fazlaysa sizde müziği duymak için mp3 çalarınızın sesini o kadar açarsınız ve 80 desibele yaklaşırsınız.
Powerbeat'in yukarıdaki ürünü fena değil. Bu sağlık tarifine uyuyor ama fazla profesyönel bir ürün ve mp3 çalarımızda da bu kadarını bize ileticek bir ses formatı taşımadığımızdan buna gerek yok. Tabii taşıyanı vardır, bilemem.
Bu tip kulaklıklar kulağı tamamen kapatmadığı için sağlıksız.
Şöyle bir durum var, son dönemde retro tasarımlarıyla çokça sevilmiş bir model var. Bende çok beğeniyorum bunları. Bahsettiğim bu fotografta gördüğünüz, yarım daire ile başın üzerinden geçen modeller. Bunların o daireleri tabii ki çok önemli değil, kulaklık çok kulağınızdan fırlayıp gidiyorsa bunlardan alabilirsiniz tabii yada çantanızda bir yer varsa buna ayıracağınız, alınabilinir. Benim demek istediğim fotograftaki gibi kulağı tam kapatamayan düz cihazlar. Dışarıdan gelen ses ve bundan gelen ses birleşip, başınızı ağrıtacaktır. Bu tarz dairesel modellerde, kulağın tamamını içine alan biraz daha iri modeller daha sağlıklı. Evet, belki biraz kaba durabilir ama hem müzik zevkiniz hemde sağlığınız için daha güzel.
Marshall kulaklıklar, hem sağlıklı hem profesyönel hem de vintage tasarımlarıyla çok şık.
Kulağın tamamını içine alan model derken, bu fotograftaki Marshall gibilerden bahsediyorumdur. Reklam yaptığım sanılmasın, müzik böyle kulaklıkta dinlenir. Aslında müzik, müzik için inşa edilmiş güzel bir mekanda canlı dinlenir ama imkanlar dahilinde, ruhumuzu bununlada besleyebiliriz.
Spor kulaklıklarıda fena sayılmaz.
Bir diğer modellerde, koşu bandında zaman harcayanlar için üretilen spor modeller. Piyasamızda ne yazıktır, bu modellerden pek fazla yok. Philips'in buna benzer bir modeli var ve 25 TL civarı bir paraya satılıyor. Ben uzun süre kullandım ve çok profesyönel bir iş aramayanlar için gayet ideal. Bunun yanında kulaklık çerçevesinin silikon olduğunu ve kulağı sürtünmeden dolayı yara yapmadığını belirteyim. Burada tek sorun kulağı normalden küçük olanların kulağına oturmuyor bu ürünler. Eğer kulaklarınız ufacıksa bu ürüne bulaşmayın.
Kısaca bazı bilgilerimi ve deneyimlerimi paylaştım. Umarım yararlı olur. Ben böyle konularda biraz ince düşünüyorum. Kıl müşteriyim yada ürün tasarımcısı olmamla ilgili bir mesele sanırım. Tabii her zaman kaliteye bakmıyoruz, cebimizdeki para da önemli. Bir ürünün en iyi olmasına gerek yok, verdiğimiz paranın karşılığını versin yeter isteriz genellikle. En azından ben böyle düşünüyorum. Bu yüzden PowerBeat almayın. 20 ile 60 TL arasındaki kulaklıklar bizlere yeterde artar.
Cameron Crowe ismi bize pek yabancı gelmemiştir. İşte Pearl Jam 20 belgeselini çeken adam bu yönetmen. Kendisinin Singles dışında, Vanilla Sky ve Elizabethtown gibi güzel filmleri var. Pekala bu belgesel için onu ideal adam yapan, herhalde Singles filmi. Bu filmde Seattle'da yaşayan 90'lar gençliğinin aşk hikayeleri var. Yani tam da grunge müziğin yeşerdiği yerde. Peki neden 20? Yirmi, çünkü grubun 20. yılı ve yola 10 ile başlamışlardı biliyorsunuz. Grubun ilk albümünün adıydı "Ten".
Singles, vasat bir filmdi ama içersinde rock efsanelerini barındırıyordu.
Pussy Riot hakkında bir yazı yazınca ve üstüne bir de The Offspring klibi görünce televizyonda, bir Zaman Tüneli yazısı yazmamak olmazdı. The Offspring rock müzikle tanışmamı sağlayan, sevmemi sağlayan benim ilk "en sevdiğim grup"tur. Daha sonra büyüdük değişti favori grubum tabii, grunge ile tanışmam zaten çok uzun sürmedi. Bu yazı ise The Offspring'in kısa bir hikayesi olacak, tabii ki dinleyici gözüyle.
'94 yılında The Offspring. Dexter Holland'ın örgü saçları çok seviliyordu.
Punk müzik dediğimizde, şehirli serseriler aklımıza geliyor. Bir kaç akor öğrenip küfürlü şarkı sözleri yazıyor bu adamlar ve bir halk hareketi oluşuyor. Gerçektende 80'lerde böyle bir şey var. Özellikle The Clash'in 80'ler İngiltere'sinin mali bunalımını ve halkın yaşadığı kaosu iyi yansıttığı doğru. Ne zaman bir İngiliz filmi izlesem ve film özelliklede 80'lerde geçiyorsa, The Clash bir yerlerden duyulur.
Daha sonra endüstri, punk müziği biraz değiştirdi ve sokaklardan aldı. Skate-punk gibi acayip türler çıktı ortaya. Neo-Punk'la başlayan -yani Green Day ve The Offspring gibiler- yeni nesil atak, geçmişe çok zarar vermiyordu hatta geçmişten besleniyordu ama günümüzde onu tamamen kaybetmiştik, derken Pussy Riot beni gülümsetti.
Aslında Güngör Bayrak ismi sizi çok çekmeyebilir. Lakin kendisinin öyle bir hayat hikayesi var ki gerçekten enteresan. Konya-Çumra'ya bağlı 16 hanelik bir köyde doğan, sonra İstanbul'a gidip şansını deneyen oradan Maksim gazinosuna ve Paris'e kadar uzanan acayip bir hikayesi var Güngör Bayrak'ın. Belki bazılarınız onu Gümüş dizisinden hatırlar. 2 sezon Kıvanç Tatlıtuğ'un annesi rolündeydi. Bizim nesil pek bilmez -ki bende bilmiyordum gazetede hakkında bir kaç yazı okumadıktan önce- zamanının Maksim solistiydi.
.jpg)
