Sayfalar

19 Ekim 2012 Cuma

I Want My MTV - Müzikte Klip Dönemi

Lafı çok döndürmeye gerek yok. Bu yazıda MTV'nin kuruluş hikayesini anlatıcam. MTV'nin önemini müzik dünyası için pek anlatmaya gerek yok. Hep sesini duyduğunuz adamı, birde ekranda görmeye başlayınca işler değişiyor. Bir bakmışız, iyi şarkı söylemek değilde, yakışıklı veya güzel görünmek daha önemli olmuş. İşte bir milat, bir devrim MTV. Müzik pazarlaması ve kliplerin ortaya çıktığı bir dünyaya nasıl geçtik, bunun hikayesi...

1980'lerin ilk yıllarında muhafazakar Amerika  için ortaya çıkmış bir sürü içi boş albüm marketlerde yerini alıyordu. Çoğu müzik yazarı bu dönemi sıkıcı bulur. Tek hareket dönemin punk-rock piyasasında görülüyordu -ki bu adamlarda muhafazakar baskı altında pek ortaya çıkamıyordu.

 Amerikalı muhafazakarlar, punk müziğin ortaya çıkışını engellemeye çalıştı.
İşin temelinde bu punk'lar,o muhafazakarların çocuklarıydı.
Fotograftaki grup: Ramones

İşte böyle bir ortamda Warner Bros.'un sahibi olduğu Warner Communication şirketi, American Express ile birlikte bir televizyon kanalı kurmak için bir araya geldi. Açıkçası American Ekspress'in neden böyle bir fantaziye adım attığını bende bilmiyorum.

Kurmak istenilen kanal ise, Movie Channel adında, ücretsiz izlenebilen ve 24 saat film yayınlayan bir kanaldı. Bu çok karlı bir iş değildi çünkü kanal, karasal yayın yapıyordu ve bu çok daha kısıtlı bir izleyiciye ulaşmak demekti.

 Robert Pittman (1984)

Kanalın başına Robert Pittman getirildi. Bu adam iyi bir pazarlama üstadıydı ve zaten az kişinin izlediği bir yayın yaptıklarından, izleyici kitlesinin çok doğru seçilmiş olmasını önemsiyordu. Pazar araştırması yaptırdı. Reklam verenlerin taleplerini de ortaya koydu. Eğer ergenlik çağındaki izleyiciyi kendine bağlarsa, kolaylıkla reklam alabilirdi. Pekala reklam alması zordu çünkü karasal yayının izleyeni çok yoktu.

Bir yılın sonunda Pittman, teklifini yani kanalın yayın şeklinin değişmesi gerektiğini yönetim kuruluna sundu ama durumu karlı görmeyen yatırımcılar öneriyi reddetti. Tabii Pittman projenin üzerine düşmeye devam etti. Warner Communications'ın Başkanı Steve Ross ve American Express'in patronu Jim Robinson ile bir toplantı ayarladı. Pittman, klip, izleyici alışkanlıkları, program planları ve tahmini kazançları ortaya koyan bir sunum yaptı. Sonuç olumluydu. 2 patronda ikna olmuştu.

Warner Communications patronu Steve Ross

 Ekip çalışmalara başladı. En önemli fikirleri, kanalın, büyüyen izleyiciyle birlikte yaşlanmaması ve yeni gelen nesillere ayak uydurmasıydı. Dinamik bir kanal tasarlıyorlardı. Pittman bu temel ilkelerine "Değişim için değişim" diyor. Pittman'ın bir diğer üzerinde durduğu konu ise, bu yeni kanalın 40-50 yaşlarındakiler içinde "onaylanan" bir kanal olmasıydı. Dönemin muhafazakar Amerikalılarından tepki almak istemiyorlardı.

Çalışmalar sonunda Pittman, kanalı 1982 yılına yetiştirmek istiyordu ama istemediği bazı negatif olaylar oldu. Müzik sektörünün dev firmaları, rock müziğin pazarını daraltmayı düşünüyorlardı. Gençlere en kolay izletebilecekleri müzik türüde rock olduğundan, kanalın açılışını '82 yılı bütçeleri daha hazır bile değilken gerçekleştirecekti.

Tabii kanalın yapacağı programlardan, yayınlayacağı kliplere kadar bir çok konu vardı ortada. Bunlardan önce ise daha büyük bir problem, kanalın isminin ne olacağı sorunu vardı. Pittman, kanalın adını TV-1 koymak istiyordu ama isim hakkı başkasındaydı. 2. seçeneğine geçmek zorunda kaldı: MTV! Yani Music Television.

 MTV logosu, 1000 dolar gibi az bir paraya, Manhattan Design firmasına yaptırıldı.

Kanal, 1 Ağustos 1981 tarihinde yayına başladı. Ellerinde 250 kadar klip vardı. Bunların 30'unun Rod Steward klibi olduğu düşünülünce, çokta iç açıcı bir durum söz konusu değildi. Pittman, klipler için müzik şirketleriyle görüşmeler yaptı. PolyGram ve MCA gibi 2 dev firma, bu işi bir saçmalık olarak gördüler ve reddettiler. Diğer firmalarsa "Satışları daha kötüye götüremez!" diyerek sanatçılarının kliplerinin bir kopyasını MTV'ye gönderdi. Burada en kilit nokta ise, Pittman'ın icadı olan, sanatçının ve şarkının adının, klibin girişi ve sonunda yazılıyor olmasıydı. Radyoda böyle bir şey yoktu ve bu büyük bir sorundu, halende öyledir.

Yılın sonunda ise durum tam bir hayal kırıklığıydı. Burada bir başarı hikayesi yazacağım doğru ama biraz daha beklemeniz gerekiyor. MTV, ilk senesinde 50 milyon dolar zarar etti. Tabii kahramanımız Pittman yine boş durmadı. Bir kampanya düzenledi. Kampanyanın adı "I Want My MTV!" idi. Yani "MTV'mi istiyorum". MTV'nin kar etmesi '84 yılını buldu.

 Dire Straits'in Money For Nothing klibinde
MTV logosu kullanılması için özel izin alınmıştı.

Tabii bu kar etme durumu, klipleride biz izleyicilerin dünyasına sokmuş oldu. Artık müzik dünyasına girmeniz için iyi bir şarkıcı olmanız yetmiyor, aynı zamanda ekrana yakışmanızda gerekiyordu. Zaman içerisinde "MTV tipi" diye bir ifade bile ortaya çıktı.

İşte tam işler yoluna girdi diyorduk ki, bu seferde yazının başlarında bahsettiğim o Amerikalı muhafazakarlar ortaya çıktı. Bazı klipleri fazla seks içerikli bulmuşlardı. Tabii sadece bu insanlar değil, ırkçılığa karşı savaşan insanlarda kanala savaş açmışlardı. Çünkü Tina Turner ve Michael Jackson gibi siyahi ünlülerde MTV'ye çıkamıyorlardı. Pittman ise Jackson gibi R&B müzisyenlerinin Country müzisyenlerinden fazla gösterilemeyeceğini açıklamıştı.

Bir süre sonra ise bir dedikodu ortaya çıktı. Dönemin yayınlarını yapan teknik firma CBS -ki tekel firmaydı- siyahi müzisyenlerinde MTV'de olması için ultimatom verdi: Ya Michael Jackson çalarsın yada kliplerine elveda dersin! Dedikodular doğrumu bilinmez Billie Jean yayın akışına eklendi ve tüm rekorları altüst etti.

 Billie Jean'in içerisinde olduğu Thriller albümü,
 tüm zamanların en çok satan albümüdür.

İlerleyen günlerde Afro-Amerikalı müzisyenler öylesine popüler oldularki "Yo!MTV Raps" adında bir program bile yapıldı. Böylece rap müzik, herkesin eğlencesi haline geldi. Bu programı yine bir MTV klasiği, MTV Unplugged serisi devam ettirdi. Bu programda bir çok müzisyene akustik albüm yapması için ilham kaynağı oldu. 1993 yılında 2 kanka, Beavis ve Butt-head ortaya çıktı. Bu adamlar birer efsane!

 Terbiyesiz ikili, çok tutmuştu.

Pittman ise, MTV'nin 511 milyon dolara Viacom'a satılmasıyla kanaldan ayrıldı. MTV ise çoktan dünyanın 1 numaralı kanalı olmuştu.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...